■ نظام مهندسی و چالش های پیشرو بخش عمران

به بهانه برگزاری هیجدهمین اجلاس هیأت عمومی سازمان نظام مهندسی ساختمان کشور
در 30 و 31 تیر ماه در اردبیل
اجلاس هیأت عمومی سازمان نظام مهندسی ساختمان کشورکه بر اساس ماده 19 قانون و 102 آئین‏نامه اجرایی آن به دعوت از شورای مرکزی و با حضور اعضای هیأت مدیره سازمان نظام مهندسی ساختمان استانها و میهمانانی چون بازرسان، رؤسای شورای انتظامی، رؤسای سازمانهای نظام کاردانی و اعضای شورای مرکزی، معاونین عمرانی استانداریها، مدیران کل ادارات راه و شهرسازی و شهرداران مراکز استانها و همچنین مقام عالی وزارت راه و شهرسازی و معاونین محترم ایشان تشکیل میگردد.

اهداف اجلاس:
نشستهای تخصصی شامل: جلسات هیأت عمومی – رؤسای سازمانها، گروههای تخصصی و کمیسیونهای مربوطه، رؤسای شورای انتظامی، بازرسین و دیگر جلسات، مستند به اهداف پیش‏بینی شده در قانون و آئین اجرایی آن، بسط و گسترش فعالیت ها در راستای پیام مقام معظم رهبری که برای این دوره سال دولت و ملت همدلی و هم زبانی با صدور قطعنامه پایانی که شامل محورهای اجرایی و قابل پیگیری، مورد تائید و تاکید اعضای هیئت عمومی و خط‏ مشی کاری و راهبردهای عملی سازمان نظام مهندسی ساختمان می باشد و تا حصول به نتیجه از شورای مرکزی، سازمان های استان، وزارتخانه های راه و شهرسازی و کشور، شهرداری ها، شوراهای اسلامی شهرها و سایر مدیریت های دخیل در حوزه عمران و مهندسی خواستار حمایت، تصویب و اجرای آن می باشند.

سند گزیده تصمیمات کمیسیون‌ها و کارگروه‌های تخصصی :
برآیند نشست های تخصصی منتج به تنظیم سندی که تحت عنوان قطعنامه اجلاس نامیده میشود که در اجلاس هفدهم در توصیه آقای مهندس ترکان بعنوان سند گزیده تصمیمات کمیسیون‌ها و کارگروه‌های تخصصی منتشر میگردد.

بازنگری و اصلاح قانون :
با برسی اسناد اجلاس گذشته بخش عمده مصوبات در خصوص بازنگری و اصلاح قانون و موارد مرتبط با آن بوده که در سال 92 طرح اصلاح قانون نظام مهندسی بصورت مختصر بارویکرد مرجعیت تشخیص صلاحیت سازمان سازمان‌های نظام مهندسی و کاردانی استان ، افزایش دوره شورای مرکزی سازمان، هیات‌مدیره استان‌ها و شورای انتظامی و افزایش تعداد اعضای هیات‌مدیره استانی و اعضای شورای مرکزی ، عضویت سازمان در کمیسیون‌های هیات حل اختلاف مالیاتی و داشتن نمایندگانی در کمیسیون‌های ماده 5 شورای‌عالی شهرسازی و معماری و کمیسیون ماده 100 قانون شهرداری با حق رأی ، اختیارات بیشتر برای شورای مرکزی در نظارت بر عملکرد هیات‌مدیره، برگزاری آزمون‌ها و تصویب قیمت‌گذاری خدمات، تغییر در شیوه انتخاب بازرسان مطرح گردید. بنظر اصلاحات طرح شده جامع موارد طرح شده در سند های مطالبات که برای نمونه تعدادی از آن در جدول زیر آورده شده است نمی باشد .موارد مهم دیگر از جمله تجمیع خدمات ، حمایت‌های تامین اجتماعی از اعضا سازمان نظام مهندسی و از این قبیل میتواند در طرح اصلاح قانون نظام مهندسی آورده شود.

اجلاس بند موضوع پیشنهادی
2 4 قانون نظام مهندسی و کنترل ساختمان
3 4 ماده 12 آئین نامه اجرایی قانون نظام
4 4 شرح خدمات ابلاغی وزارت مسکن و شهرسازی
4 5 ماده 12 آئین نامه اجرایی
5 3 مفاد ماده (12) آئین نامه اجرایی
5 17 تدوین و ابلاغ آئین نامه های معوق مانده قانون مانند ماده (33) قانون
6 10 ابلاغ دستورالعمل استفاده از مجریان ساختمان
6 11 اصلاح قانون و آئین نامه اجرائی در رابطه تبصره 7 ماده 100 قانون شهرداری
7 14 لغو تبصره 7 ماده 100 قانون شهرداری ها
8 6 طرح های زمینه اشتغال مهندسان جوان
9 5 حق رأی در کمیسیون ماده 5
9 23 حذف تبصره 2 ماده 22 آئین نامه ی اجرایی
10 1 قانون نظام مهندسی و کنترل ساختمان
10 12 اصلاح آئین¬نامه اجرایی انتخاب مستقیم بازرس توسط مجامع
10 21 تدوین و اعطا صلاحیت «بهسازی لرزه ای»، «بررسی ژئوتکنیکی و شناسایی خاک» و«مدیریت ساخت»
10 22 صلاحیت «مدیریت بهره برداری و نگهداری ساختمان»
11 3 تاکید بر اجرای تبصره 2 ماده 13 قانون
11 20 بازنگری در نحوه انتخاب بازرسان سازمان استان‌ها
12 3 تناسب بین تعداد اعضاء رشته های هفت گانه در هیأت مدیره
12 7 اهمیت ماده 27 قانون نظام مهندسی و کنترل ساختمان
12 9 در نحوه انتخاب بازرسان استان ها
12 10 . بازنگری مباحث بیست گانه مقررات ملی ساختمان
12 18 حق رأی در جسات شورای مسکن استان ها و کمیسیون ماده پنج قانون شهرسازی و معماری
12 20 عدم اعمال کاهش تعداد اعضای هیأت مدیره
13 1 پیگیری اصلاح قانون در قالب لایحه یا طرح، اتخاذ و به مراجع قانونی
13 5 تدوین طرح جامع نظام ملی ساخت و ساز
13 8 بازنگری نظام کنترل ساختمان
13 13 تعیین حدود و دوره مسئولیت مهندسان ناظر
13 14 درخواست حق رای فقط اعضای دارنده پروانه اشتغال به کار مهندسی
13 24 تدوین آئین‌ دادرسی متحدالشکل
13 25 «مقررات ملی شهرسازی»
13 28 سرباز مهندس طرحی برای حمایت مهندسان جوان
14 7 اصلاح و بازگرداندن تعداد اعضای اصلی هیأت مدیره مطابق مواد60 و 61 آئین‌نامه اجرایی
14 20 بازرسی فنی اعطای صلاحیت گودبرداری ،‌ ایمنی ، آسانسور و تشکیل شرکت‌های ممیزی انرژی
15 10 ، تاکید مجدد بر بازگرداندن تعداد اعضای هیات مدیره سازمان استان ها به تعداد قبل
16 7 بازنگری قانون نظام مهندسی ساختمان
16 8 اصلاح مبحث دوم مقررات ملی
17 3 اصلاح قانون نظام مهندسی و کنترل ساختمان بصورت اصولی
17 12 اصلاح ساختار کمیته مربوط به ماده 117 آیین‏ نامه اجرایی قانون، موضوع تعیین تعرفه خدمات مهندسی

شورای مرکزی در بخشی از مصوبات اجلاس اجرای موفق داشته و در بخشی از آن ها اقدامات موثر صورت نگرفته است .
در جدول زیر گزیده از تصمیمات کمیسیون‌ها و کارگروه‌های تخصصی آورده شده است که اجرا آنها بسته به شرایط و موقعیت استقرار قانون نظام مهندسی میتوانست در ماموریت نظام مهندسی مفید واقع شود . از جمله عوامل پیشرفت سازمان نظام مهندسی ساختمان ماموریت های حرفه ای و خط مشی که بسته به شرایط کنونی و برنامه ریزی مناسب تدوین میشود و با نگرش دقیق بر حقوق بهره برداران و حفظ جایگاه مهندسان در بهبود خدمات مطابق با فن آوری های نوین بایسته است.

تاکید به استفاده از کارشناسان ماده 27
نحوه صدور پروانه های جدید و تاکید به برونسپاری بخش ارائه خدمات از سوی راه و شهرسازی
صدور خدمات فنی و مهندسی
ارتقا اخلاق حرفه ای - تاکید بر اخلاق مهندسی
تهیه و تدوین چک لیست واحد برای طرح ،نظارت و اجرا
اهمیت شناسنامه فنی و ملکی
استقرار نظام تضمین کیفیت و بیمه
نحوه صدور پروانه مدیریت ساخت ، ایمنی و حفاظت کارگاه ، نگهداری ساختمان و تشکیل کمسیون های مربوطه
حمایت از مهندسان در حوادث ناشی از کار ایجاد وحدت رویه در رسیدگی به پرونده مهندسان در قوه قضائیه
تشکیل محاکم اختصاصی برای رسیدگی به دعاوی حقوقی و جزائی که با طرفیت مهندسان مطرح میشود
بازنگری ظرفیت پذیرش دانشجو برای رشته های فنی مهندسی متناسب ظرفیت اشتغال توسط وزارت علوم
نظام نامه های متحدالشکل
آموزش و ترویج فن آوری های نوین ساختمانی
حق رای در کمسیون ماده 5
گواهینامه های آموزشی سازمان مستند برای ارتقا شغلی مهندسان کارمند دولت
جلوگیری از ورود افراد فاقد صلاحیت به حرفه مهندسی جهت تامین اشتغال
بازنگری نحوه عضویت در شورای مرکزی بنحوی که روسای سازمانها را نیز شامل شود
نشریات تخصصی و الکترونیکی
کنترل ورود وتولید مصالح استاندارد و آموزش مهارت به کارگران
انضمام شناسنامه فنی و ملکی به اسناد مالکیت در نقل و انتقال
ضرورت تنظیم سند ملی چشم انداز مهندسی 1404
فرایند داد و ستدهای خدمات مهندسی در جهت رضایت مندی مصرف کنندگان
بانک تخصصی مهندسان
نهادبازرسی در شورای مرکزی
لحاظ نمودن ویژگیهای اقلیمی و انطباق آن با مقررات ملی
راه اندازی نرم افزار جامع خدمات مهندسی
تاسیس پژوهشگاه یا پژوهشکده مهندسی
طرح جامع بیمه های فراگیر مهندسی
المپیاد ورزشی بانوان
تاکید بر نظام واحد و جامع ساخت و ساز کشور
ارتقاء کیفیت نشریه ها و سایت ها
برنامه ریزی برای اجرای معماری با الگوی اسلامی - ایرانی
تشکیل کمسیون تعرفه
آموزش بشکل E-Learning برای سازمان ها
کمسیون مشورتی بانوان
تاکید بر ارائه خدمات حقوقی به اعضاء
بستر سازی اقتصاد دانش بنیان و نقشه راه جامع علمی کشور
تاکید بر ضرورت تدوین قانون جامع شهرسازی ، ترافیک ، نقشه برداری


نظام مهندسی و چالش های پیشرو
در سالیان گذشته سازمان نظام مهندسی با چالش های مواجه بوده شناخت عوامل آنها در تنظیم برنامه ها نقش کلیدی دارد.این چالش ها را به دو شکل مرتبط به هم تحت عنوان چالش های درون سازمانی و برون سازمانی میتوان نام برد
چالش های نوع اول مربوط به تداخل ماموریت های سازمانی با دیگر ارگانها ،ارتباط ضعیف و غیر سازنده با شهرداری عدم تمییز فصل المشترک قوانین ، عدم تناسب پذیرش دانش پژوه با نیازهای کشور، باز نگری و اصلاح قانون که اساسا درون سازمانی میباشند
چالش های نوع دوم گستردگی بیشتری نسبت به نوع اول دارند تحت عنوان چالش های درون سازمانی از آنها یاد برده میشود که تعدادی از آنها بشرح زیر است
تغییرات ناگهانی در حجم پروژه ها که موجب تغییر در بودجه بندی و چالش عملکرد هیئت مدیره ها شده
حمایت‌های تامین اجتماعی، سکوت قانون در موارد رفاه ،بیمه ، تامین اجتماعی ، درمان ، بازنشتگی اعضاء
رفتارهای غیر حرفه ای اعضاء
ارجاع سلیقه ای کار ناقض تحقق عدالت حرفه ای
نقش کمرنگ تشکل های صنفی و حرفه ای در ساختار سازمان
مهارت کارگران و روش های بکار گیری
کیفیت مصالح ساختمانی وارداتی و تولیدی
نارضایتی بهره برداران اقدامات صنفی
شناسنامه فنی و ملکی با بسیاری از معیارهای اصلی فاصله دارد
نبود محل مناسب برای برگزاری مجامع حتی برای مشارکت 10درصدی اعضاء
تعرفه های بسیار اندک نسبت به ارزش خدمات

پیشنهاد مرکز همایش فنی مهندسی کشور
برای بهبود کارآیی ایجاد مجتمع اختصاصی برای محل برگزاری اجلاس در شهر سرعین پیشنهاد میشود